موتوراتومبیل از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که هر یک در کنار هم فعالیت میکنند تا یک دستگاه یا ماشین توان حرکت داشته باشد . موتور برای شروع کار خود نیاز به سوخت دارد . استفاده کردن از روغن ، بنزین و آب ( برای خنک سازی موتور) یک عامل ضروری است . این مایعات در موتور به گردش درمی آیند و به یک عامل محرک نیاز دارند . به همین دلیل استفاده از پمپ در موتور دستگاه یک روش بسیار کاربردی است . اویل پمپ یکی از این قسمتها است که در رابطه با روغن ماشین فعالیت میکند .
اویل پمپ چیست؟
موتور اتومبیل وظیفهی تولید انرژی را بر عهده دارد . موتو از قطعات ثابت و متحرکی تشکیل شده است . یک سری از این قطعات در معرض تنش و اصطحکاک زیاد هستند که این اصطحکاک موجب گرم شدن این قطعات میشود . به همین خاطر برای به حداقل رساندن اصطکاک و کاهش دمای قطعات از روغن استفاده میشود . روغن گرمای زیاد قطعات را به خود جذب میکند . وسیلهای که روغن را به حرکت در می آورد و به مدار روغن پمپ می کند اویل پمپ نام دارد . قطعات موتور بعد از استارت زدن در معرض اصطحکاک می باشند که موجب گرم شدن قطعات می شود که اگر این افزایش دما سیر صعودی داشته باشد اجزای موتور ذوب میشوند . پس به محض روشن شدن موتور باید عمل خنک کاری هم شروع شود . این عمل در خودرو توسط آب و روغن صورت میگیرد و کمبود هر کدام از این دو موجب وارد شدن خسارت به موتور خودرو میشود .
اویل پمپ یک موتور پمپ کننده روغن است که داخل بلوک سیلندر قرار دارد . این وسیله نیروی خود را به طورغیرمستقیم و بوسیله واسطه از موتور میگیرد ، این واسطهها بسته به نوع موتورمتغییراند و شامل میل لنگ ، میل بادامک ، میل سوپاپ و یا محور دلکو میباشند . روغن ، اصطحکاک بین قطعات داخل سیلندر و سرسیلندر را به حداقل میرساند . به این صورت که یک فیلم نازک از روغن مابین دیوارهی خارجی پیستون و دیواره داخلی بوش سیلندر قرار میگیرد و عمل خنک کاری و روانکاوی را انجام میدهد . این روغن از طریق کانالها به قسمت بالای سرسیلندر یعنی پشت سوپاپها می رسد . در این قسمت روغن اطراف میل سوپاپ قرار میگیرد و اگر لاستیک های ساق سوپاپ مشکل پیدا کند روغن به محفظه احتراق نفوذ کرده و عمل روغن سوزی صورت میگیرد .
کارکرد صحیح اویل پمپ
درواقع اویل پمپ مانند قلب انسان است و اگر لحظه ای در کارش خلل ایجاد شود ، سیستمی که در ارتباط با آن است به سرعت از کار میافتد و حتی ممکن است شما متحمل خسارات زیادی شوید .
پس اگر احساس کردید که خودروی شما به درستی راه نمی رود ، قدرت آن کم و یا سنگین است ، به دلیل کاهش روغن است و باید پمپ روغن چک شود.چون اگر روغن کافی به موتورنرسد ، یاتاقانهای متحرک بر اثر گرمای تولید شده زیاد ، ذوب میشوند و عملا میگویند موتور یاتاقان زده است و این اتفاق هزینه بالایی برای شما دارد .
اجزای اویل پمپ
پمپ روغن ، روغن مخصوص را به سمت فیلتر روغن روانه می کند و بعد از عبور جریان روغن از درون فیلتر ، این مایع به درون مدار روانکاری موتور فرستاده میشود . اویل پمپ نیروی لازم برای حرکت را از میل بادامک یا میل لنگ بهدست میآورد . در بعضی از موتورها ، چرخ دندهای بر روی میل بادامک قرار میگیرد که نقش انتقال نیرو به روغن را به عهده دارد . در بعضی دیگر زنجیر یا تسمهای روی محور میل لنگ قرار گرفته و نیروی حرکت اویل پمپ را به آن انتقال میدهد .
اویل پمپها در انواع مختلفی ساخته میشوند و کاربردشان در قسمت های مختلف متفاوت است ولی برخی از اجزا در همه آنها وجود دارند . اجزای دیگر امکان دارد وابسته به نوع پمپ حذف یا به آن اضافه شود. این اجزا عبارتند از :
- پوسته
- چرخ دنده هرزگرد
- چرخ دنده متحرک
- روتر داخلی
- روتر خارجی
- فنر روغن
- پلانجر
- محور اصلی
- محور هرزگرد
در بین اینها پوسته خارجی که محفظهای برای قرار گرفتن اجزای داخلی پمپ است در تمام انواع مختلف پمپ مشاهده میکنیم .
انواع سیستم های اویل پمپ
سیستمهای مختلفی از اویل پمپ طراحی و تولید شده است . اما در این میان تنها سه نوع از این پمپها در صنعت خودروسازی به کار گرفته میشوند . این مدلها از نظر کارایی شبیه به یکدیگر هستند و بسته به مدل پیشرانه ماشین در آن استفاده میشوند .
اویل پمپ دنده ای : پمپ روغن دندهای دارای دو محور هرزگرد و محور اصلی است که از درون دو چرخ دنده هرزگرد و دنده متحرک عبور میکنند . تعداد دندهها و قطر آنها در دو چرخ دنده نام برده ، برابر است . تمام این مجموعه درون پوسته قرار دارد . اما محور اصلی که چرخ دنده محرک روی آن سوار شده ، بلندتر بوده و از پوسته خارج میشود . این محور از طریق چرخ دنده سر میللنگ و هوزینگ به حرکت درآمده و روغن را به درون پمپ میکشد . درون پمپ نیز، چرخدنده هرزگر منجر به چرخش روغن شده و فشار لازم را در آن ایجاد میکند . سپس روغن با فشار به سمت لولههای خروجی و فیلتر روغن حرکت میکند .
اویل پمپ روتوری : پمپ روغن روتری را برخی پمپ ژروتور نیز مینامند . این پمپ دارای دو روتر خارجی و داخلی با مرکز غیریکسان است که از آنها برای چرخش روغن استفاده میکند . وجود چرخ دنده درون روتر داخلی ، منجر به حرکت آن میشود . این در حالیست که روتر خارجی ثابت باقی میماند . در نتیجه چرخش روغن میان فضای این دو روتر موجب ایجاد فشار در آن شده و به سمت بیرون پمپ میشود .
اویل پمپ سوزنی :
در این مدل اویل پمپ ، یک بلانچر و سوزن جای چرخ دندهها و روترها را گرفته است . به همین دلیل به آن پمپ روغن سوزنی یا پمپ پیستونی میگویند . البته پمپهای سوزنی یکی از طراحیهای قدیمی هستند که امروزه چندان کاربرد ندارند . با این حال طرزکار آنها به روال زیر است :
فنر موجود در پمپ سوزنی، پس از تحریک هوزینگ ، رها شده و پیستون را درون سیلندر پمپ به حرکت درمیآورد . در نتیجه روغن، فشار کافی برای پمپاژ شدن را به دست خواهد آورد . البته باید بدانید که منظور از بلانچر در این پمپها ، همان مجموعه سیلندر و پیستون است .
در صورت نو بودن و بدون عیب بودن موتور ، فشار روغن در مدار روغنکاری بیش از حد مجاز میباشد . همینطورهنگامی که با زیاد شدن دور موتور فشار در مدار روغنکاری افزایش مییابد ، روغن سوزی انجام میشود چون سرعت گردش اویل پمپ تابع دور موتور است و مدار روغنکاری را به سوپاپ کنترل فشار مجهز میسازد .
عوامل موثر در خراب شدن اویل پمپ
- تمیز نبودن ، گرفتگی یا فرسودگی فیلتر روغن
- بدون آب ماندن موتور به دلیل نشت آب از رادیاتور ، شلنگها و…
- افزایش دمای موتور و داغ کردن یا جوش آوردن آن
- به کار بردن روغن موتور قدیمی و بدون کیفیت و تعویض نکردن آن
- رانندگی با سرعتهای بسیار زیاد و بالا رفتن دور موتور تا محدوده قرمزرنگ
جمع بندی
نحوه عملکرد اویل پمپ برای خودرو امری ضروری است که در یک محدوده زمانی مشخص برای جلوگیری از خرابی نیاز به تعویض دارد . این قطعه به صورت کلی در عملکرد موتور خودرو تاثیر چشمگیری دارد ، به همین علت لازم است تا از سلامت آن مطلع باشیم تا دچار خسارات نشویم . این خسارات می تواند از لحاظ هزینه برای شما بسیار سنگین تمام شود .
به طور مثال در یاتاقان زدن سانتافه که در چند سال اخیر در بین مالکان خودروها زیاد اتفاق اتفاده است ، یکی از مهم ترین عوامل خرابی در اویل پمپ بوده است .
معمولا خرید اویل پمپ اصل دشوار است ، باتوجه به وارداتی بودن اویل پمپ اصل ، پیدا کردن فروشگاه معتبر کمی دشوار و سخت است . اما نگران نباشید فروشگاه های معتبری هستند که شما میتوانید با تماس با آن ها و به صورت آنلاین در سریعترین زمان ممکن با بهترین قیمت اویل پمپ اصل سانتافه 2016 را تهیه کنید .